Przegląd Urologiczny 2006/2 (36) wersja do druku | skomentuj ten artykuł | szybkie odnośniki
 
strona główna > archiwum > Przegląd Urologiczny 2006/2 (36) > Choroby skóry prącia o etiologii...

Choroby skóry prącia o etiologii nienowotworowej i nieinfekcyjnej

Opracowano na podstawie: "Non-oncological and non-infectious diseases of the penis (penile lesions)". F. van Dijk, H.B. Thio, H.A.M. Neumann. EAU-EBU Update Series 2006; 4 (1): 13-18.

Choroby skóry męskich narządów płciowych można podzielić ze względu na etiologię na trzy grupy: nowotworowe (onkologiczne), zakaźne i zapalne. W artykule opisano najczęściej obserwowane dermatozy zapalne, które mogą być zlokalizowane na skórze prącia (łuszczyca, liszaj płaski, liszaj twardzinowy, liszaj zwykły przewlekły, wyprysk - np. kontaktowy alergiczny, atopowy, łojotokowy, z podrażnienia, plazmatyczno-komórkowe zapalenie Zoona, rumień trwały, bielactwo).

Uważa się, że główną rolę w patogenezie wymienionych chorób odgrywają limocyty T, jednak mechanizm ich aktywacji nie jest całkowicie wyjaśniony.

Łuszczyca zwykła (psoriasis vulgaris)

Łuszczyca jest najczęstszą zapalną chorobą dotyczącą narządów płciowych. Choroba dotyczy 1-3% populacji, dziedziczy się w sposób dominujący ze zmienną penetracją. Cechuje się przewlekłym, nawrotowym przebiegiem z okresami zaostrzeń i remisji. Rzadko skóra prącia jest jedyną lokalizacją schorzenia.
Obraz kliniczny: Wykwity pod postacią żywoczerwonych, dobrze odgraniczonych, lekko uniesionych grudek i blaszek łuszczycowych z delikatnym złuszczaniem na powierzchni (mniejszym niż w innych miejscach ciała). Zmiany mogą pojawiać się po urazie (objaw Kśbnera). Może im towarzyszyć świąd.
Zmianom na skórze prącia mogą towarzyszyć żywoczerwone blaszki bez charakterystycznego złuszczania, zlokalizowane w pachwinach i w szparze międzypośladkowej, zwane "łuszczycą odwróconą". Podobne zmiany mogą być zlokalizowane pod pachami i w innych okolicach, w których dochodzi do wyprzeń.
U nieobrzezanych mężczyzn pod napletkiem i na bliższej części żołędzi można stwierdzić dobrze odgraniczone niezłuszczające się blaszki, natomiast u mężczyzn obrzezanych obserwuje się czerwone, złuszczające się blaszki na żołędzi i w rowku zażołędnym. Czasami zmiany łuszczycowe mogą ulegać nadkażeniom grzybiczym. Jedynym właściwym testem diagnostycznym jest biopsja, która często nie jest konieczna z powodu obecności typowych, patognomonicznych blaszek łuszczycowych w innych okolicach ciała.
Leczenie:

  • Preparaty kortykosteroidowe średnio lub silnie działające, np. acetonid triamcinolonu 0,1% lub dwupropionian betametazonu 0,1% maść; używane w leczeniu przerywanym (np. 4 dni aplikacji leku i 3 dni bez aplikacji).
  • Pochodne witaminy D3 (kalcytriolu) 2 x dziennie.
  • W przypadku nadkażenia grzybiczego stosuje się miejscowo preparaty przeciwgrzybicze, np. ketokonazol.
W razie oporności na leczenie należy pamiętać o możliwości wystąpienia raka kolczystokomórkowego (SCC).

Liszaj płaski (lichen planus)

Liszaj płaski jest przewlekłą, niezakaźną chorobą zapalną skóry i błon śluzowych, cechującą się znacznym świądem. Główny wykwit znika w ciągu roku u 68% chorych, ale nawraca u połowy chorych. U 25% chorych zajęta jest okolica narządów płciowych - najczęściej żołądź prącia, która może być zajęta we wstępnej fazie choroby lub stanowić jej jedyną lokalizację. Wyróżnia się kilka postaci liszaja płaskiego, m.in. postać nadżerkową, która również może dotyczyć skóry i błon śluzowych narządów płciowych.
Obraz kliniczny: Wykwity występują pod postacią małych, wielokształtnych, płaskich grudek koloru fiołkowego o gładkiej powierzchni z tendencją do zlewania. Zmiany mogą szerzyć się obwodowo i zanikać w obszarze centralnym. Te typowe grudki mogą być zlokalizowane na szwie moszny, natomiast na żołędzi często obserwuje się wykwity obrączkowate. Objawem patognomonicznym jest obecność tzw. siateczki Wickhama - delikatne, białe linie będące lokalnymi zgrubieniami warstwy ziarnistej naskórka. Dokładniejszym badaniem jest posmarowanie zmian małą ilością oleju w celu uwidocznienia siateczki Wickhama. Charakterystycznym objawem choroby jest intensywny świąd, któremu może towarzyszyć uczucie pieczenia. Tak jak w łuszczycy, obserwuje się dodatni objaw Koebnera. Często obserwowanym objawem po ustąpieniu zmian chorobowych jest hiperpigmentacja pozapalna. Diagnostyka choroby jest łatwiejsza w przypadku obecności grudek w typowych lokalizacjach - nadgarstki, okolice kostek oraz błona śluzowa jamy ustnej (białe, drzewkowate zmętnienia). Rozpoznanie potwierdza jedynie badanie histopatologiczne.
Leczenie:

  • Preparaty kortykosteroidowe średnio silnie działające, np. acetonid triamcinolonu 0,1% (miejscowo).
  • W przypadku nasilonej hiperkeratozy można zastosować preparaty steroidowe pod okluzją.

Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)

Jest rzadką, przewlekłą chorobą skóry i błon śluzowych o nieznanej etiologii. W obrębie narządów płciowych występuje 10 x częściej u kobiet niż u mężczyzn. Liszaj twardzinowy skóry prącia występuje najczęściej u mężczyzn nieobrzezanych, w średnim wieku. Zmiany pojawiają się najczęściej na żołędzi prącia, często rozszerzają się na wewnętrzną blaszkę napletka.
Obraz kliniczny: Wykwity pierwotne to białe, wielokształtne, płaskie grudki, które z czasem przechodzą w kremowe, atroficzne i sklerotyczne blaszki. Często obserwuje się pęknięcia, pęcherze krwotoczne, nadżerki i owrzodzenia. Choroba może być bezobjawowa, ale często objawia się świądem, pieczeniem, krwawieniem, zwężeniem strumienia moczu i dyskomfortem przy oddawaniu moczu. Charakterystyczny jest postępujący proces twardzinowy powodujący występowanie białych atroficznych zmian na żołędzi albo napletku. Często obserwuje się wtórną stulejkę wymagającą obrzezania. W przebiegu choroby może wystąpić załupek, zwężenie ujścia zewnętrznego cewki moczowej i zatrzymanie moczu.
Rozpoznanie ustala się na podstawie badania histopatologicznego. Należy pamiętać, że wykwity mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe, dlatego konieczna jest długotrwała obserwacja chorego.
Leczenie:

  • Preparaty kortykosteroidowe silnie działające (np. propionian clobetazolu 0,05%).
  • Często konieczne jest obrzezanie.
  • W ciężkich przypadkach leczenie immunosupresyjne - cyklosporyna 5 mg/kg przez 2 miesiące.

Wyprysk (eczema)

1. Atopowe zapalenie skóry - AZS (atopic dermatitis)
Przewlekła dermatoza świądowa rozpoczynająca się zazwyczaj w dzieciństwie, przebiegająca z okresami remisji i zaostrzeń. Czasem pojawia się w starszym wieku ("late onset atopic dermatitis"). Mimo że AZS jest najczęstszą postacią wyprysku endogennego, na ogół nie dochodzi do zmian w obrębie narządów płciowych, stwierdza się natomiast zmiany wtórne pod postacią przeczosów spowodowanych drapaniem. Najważniejszymi kryteriami diagnostycznymi są: świąd, typowa morfologia i lokalizacja zmian (zgięcia stawowe) oraz wywiad atopowy. U większości chorych obserwuje się podwyższenie stężenia IgE w surowicy.

2. Wyprysk kontaktowy alergiczny (contact allergic eczema)
Obraz kliniczny: Ograniczony obrzęk, rumień i złuszczanie. Istnieje wiele czynników wywołujących wyprysk kontaktowy alergiczny w tej lokalizacji, np. leki, prezerwatywy. Rozpoznanie można ustalić na podstawie testów naskórkowych.

3. Wyprysk z podrażnienia (orthśrgic contact eczema)
Czynnikami wywołującymi są np. nadmierne kąpiele z użyciem podrażniających środków myjących, czynniki mechaniczne, kosmetyki, konserwanty, środki antyseptyczne.
Obraz kliniczny: Wykwity rumieniowe, czasem sączące, strupy. Gdy narażenie na czynnik wywołujący jest przedłużone lub nawracające, obserwuje się lichenizację oraz hiperkeratozę. Występowanie zmian atopowych w wywiadzie stwarza zwiększone ryzyko rozwoju wyprysku z podrażnienia na mosznie, objawiającego się rumieniem i lichenifikacją.
Leczenie:

  • Odstawienie środków drażniących.
  • Miejscowo preparaty kortykosteroidowe średnio silnie działające (np. acetonid triamcinolonu 0,1%) przez kilka dni.
  • W ciężkich przypadkach - krótkie leczenie steroidami stosowanymi ogólnie.
  • W przypadku zmian sączących - preparaty steroidowe z dodatkiem cynku.
  • W przypadku świądu - preparaty antyhistaminowe.

4. Asteatotic eczema
Przyczyną wyprysku jest odwodnienie skóry. Zmiany chorobowe występują najczęściej u osób starszych, w środowisku dobrze ucieplonym i mało wilgotnym.
Obraz kliniczny: Uporczywy świąd, zmuszający do drapania prowadz ącego do wtórnego zliszajcowacenia (impetiginizacja).

5. Liszaj zwykły przewlekły (lichen simplex chronicus)
Schorzenie to bardzo często występuje w okolicy genitalnej. U mężczyzn częściej dotyczy skóry moszny niż prącia.
Obraz kliniczny: Choroba często występuje pod postacią ograniczonego neurodermitis i zmian wypryskowych, które powstają w wyniku drapania. Często obserwuje się współistnienie zaburzeń seksualnych.
Leczenie:

  • Wyjaśnienie choremu konieczności zaprzestania drapania.
  • Miejscowo stosuje się kortykosteroidy o średniej sile działania.

6. Łojotokowe zapalenie skóry (seborrhoic eczema)
Przewlekła, nawrotowa choroba zapalna. Duże znaczenie etiologiczne ma zakażenie drożdżakiem lipofilnym Pityrosporum ovale oraz czynniki genetyczne i środowiskowe.
Obraz kliniczny: Czerwone łuszczące się plamy na żołędzi prącia.
Leczenie:

  • Miejscowo: preparaty przeciwgrzybicze, np. ketokonazol.

Zapalenie żołędzi Zoona (balanitis of Zoon)

Łagodne przewlekłe zapalenia żołędzi prącia o nieznanej etiologii, występuj ące często u nieobrzezanych mężczyzn w średnim wieku. W etiopatogenezie choroby uwzględnia się wpływ wilgoci oraz ocierania skóry prącia. U ponad 50% chorych występują nacieki z komórek plazmatycznych.
Obraz kliniczny: Pojedyncza, czerwono-brązowa plama o wilgotnej powierzchni, umiejscowiona na żołędzi prącia lub napletku. Charakterystyczny jest obraz "pieprzu kajeńskiego" - z drobnymi czerwonymi kropkami. Należy różnicować z erytroplazją Queyrata (rak kolczystokomórkowy in situ). Rozstrzyga biopsja.
Leczenie:

  • Obrzezanie.
  • W przypadku mniej nasilonych zmian miejscowo preparaty kortykosteroidowe o średniej sile działania, np. 0,1% acetonid triamcinolonu.
  • Zmiany oporne można leczyć za pomocą lasera CO2.

Rumień trwały (fixed drug eruption)

Należy do reakcji polekowych.
Obraz kliniczny: Nagłe wystąpienie pojedynczej lub mnogich, dobrze odgraniczonych, okrągłych rumieniowo-obrzękowych blaszek na skórze dystalnej części trzonu prącia oraz żołędzi. Charakterystyczny jest nawrót zmian chorobowych w tej samej lokalizacji w przypadku zastosowania określonego leku (najczęściej z grupy barbituranów, salicylanów, tetracyklin). Zmianom skórnym może towarzyszyć ból, swędzenie. Niekiedy przekształcają się w zmiany pęcherzowe. Wielokrotne nawroty zmian mogą pozostawić przebarwienia pozapalne. Należy różnicować z opryszczką narządów płciowych. Badaniem diagnostycznym jest badanie histopatologiczne. Chorobę trudno jest rozpoznać z uwagi na podobieństwo do wyprysku i zapalenia żołędzi Zoona.
Leczenie:

  • Zakaz stosowania leku wywołującego zmiany.

Bielactwo (vitiligo)

Występuje u 2% populacji. Charakteryzuje się utratą funkcji melanocytów (hipoteza dotycząca etiologii autoimmunologicznej).
Obraz kliniczny: Bezobjawowe, odbarwione palmy w różnych okolicach skóry, w tym także narządów płciowych. Nie obserwuje się atrofii skóry.
Leczenie: Często mało skuteczne. Ostatnio duże nadzieje pokłada się w miejscowym stosowaniu takrolimus 0,1%.

Grudki perliste prącia (pearly penile papules)

Grudki perliste prącia są bardzo powszechną dermatozą będącą całkowicie łagodnym i fizjologicznym zjawiskiem.
Obraz kliniczny: Skupiska małych, perłowo białych grudek na bliższej części żołędzi oraz w rowku zażołędnym, niekiedy imitują kłykciny kończyste. Nie wymagają leczenia.



komentarze

Chiman <aly1@alychidesigns.com> sobota, 22 września 2018, godzina 2124
Hello there, My name is Aly and I would like to know if you would have any interest to have your website here at przeglad-urologiczny.pl promoted as a resource on our blog alychidesigns.com ? We are in the midst of updating our broken link resources to include current and up to date resources for our readers. Our resource links are manually approved allowing us to mark a link as a do-follow link as well . If you may be interested please in being included as a resource on our blog, please let me know. Thanks, Aly
Chiman <aly1@alychidesigns.com> niedziela, 3 marca 2019, godzina 0359
Hello there, My name is Aly and I would like to know if you would have any interest to have your website here at przeglad-urologiczny.pl promoted as a resource on our blog alychidesign.com ? We are in the midst of updating our broken link resources to include current and up to date resources for our readers. Our resource links are manually approved allowing us to mark a link as a do-follow link as well . If you may be interested please in being included as a resource on our blog, please let me know. Thanks, Aly
Walls <joleen.walls92@gmail.com> piątek, 9 lutego 2024, godzina 2252
Have you already heard about this new way to make money? https://www.youtube.com/watch?v=xYS43KTE3o4
Vieira <vieira.lupe@gmail.com> poniedziałek, 12 lutego 2024, godzina 0103
Hi, Is Better Than Other Online Money-Making Methods Out There https://www.youtube.com/watch?v=OFk0hWmoMQw
Borges <borges.suzette@googlemail.com> czwartek, 15 lutego 2024, godzina 2024
Generate Massive Crypto NFT Art Collections Automatically With TTC AI Tech & Have Them Ready For Sale With As Little Effort As Humanly Possible. https://www.youtube.com/watch?v=bE-vVtBAC0Y
Yeager <holly.yeager@yahoo.com> sobota, 17 lutego 2024, godzina 1628
GPTVision AI Clones $5,341/Day Sites With YOUR Affiliate Link + 2-Click Free Traffic https://www.youtube.com/watch?v=_1Tt78oKxHo
Manning <dyan.manning@gmail.com> niedziela, 18 lutego 2024, godzina 2138
Copy & Implement thirty-five AI Hacks That Make Him $35 each minute On Google & ClickBank Right NOW https://www.youtube.com/watch?v=h3TS59dSseU <<<
Porteus <erlinda.porteus@googlemail.com> piątek, 1 marca 2024, godzina 0317
Thought ChatGPT Was Smart? Then This Will Blow Your Socks Off... World’s First AI Chatbot Is 16X SMARTER Than ChatGPT, By Combining Google & Microsoft’s AI And 6X Faster At: Crafting Sal And Much More! Ask Anything, And Get Stunning, Real-Time Answers In 5-10 Seconds! RoboChat Is The ONLY App That Fuses Together Google & Microsoft’s AI, Into An Even More Powerful Beast Than ChatGPT --- Learn More: https://www.youtube.com/watch?v=okdY7XZDci4 --- Regards, Joe Nicolson Apt. 308 819 Violette Greens, Port Dessieside, KY 96468-1819 --- Unsub scribe Form: hornoselectricos.online/unsubscribe/ ---
Richey <inez.richey@hotmail.com> środa, 6 marca 2024, godzina 2115
First 128 Action Takers Get Instant Access To GeminAi Unlimited Commercial License (ONLY for the First 150 Buyers (Worth $1,997) --- https://www.youtube.com/watch?v=OgB1KOSgAOE --- For przeglad-urologiczny.pl Admin!
Newsom <newsom.paulina@outlook.com> piątek, 8 marca 2024, godzina 0745
We’re Easily Siphoning 5+ Figure Profits Month After Month … --- https://www.youtube.com/watch?v=pWZ9_u1nbKg --- Only For przeglad-urologiczny.pl Admin
Grahamslaw <grahamslaw.lorrine@msn.com> piątek, 15 marca 2024, godzina 0005
The Partner & Profit™ is our never before released partnership program that allows anyone, anywhere, regardless of background, skill or experience to partner with a 7-Figure business owner and get their very own 7-figure business (without doing any of the work)... --- https://www.youtube.com/watch?v=qUZDw3_AaTQ ---
Chitwood <chitwood.marian@googlemail.com> piątek, 15 marca 2024, godzina 0428
1-Click GPT-4 Vision CLONES $5k/Day Sites --- https://www.youtube.com/watch?v=_1Tt78oKxHo ---
Whitehead <chadwick.whitehead@gmail.com> wtorek, 19 marca 2024, godzina 1628
A New Dating Service : https://777qiuqiu.online/LOVE/ TRY IT!
Perrett <perrett.terri3@yahoo.com> środa, 20 marca 2024, godzina 0730
This Small Investment Of $133 Banked Us $634 With No Work Required More: https://777qiuqiu.online/CryptoCowboys