Association between polymorphism of β3-adrenoceptor
gene and overactive bladder: a meta-analysis
Qu HC1, Zhang W2, Liu YL1, Wang P1
1 Department of Urological Surgery, The Fourth Affiliated Hospital of China
Medical University, Shenyang, Liaoning, China
2 Department of Orthodontics, The Dental Affiliated Hospital of China Medical
University, Shenyang, Liaoning, China
Wyróżnia się trzy podtypy receptorów β-adrenergicznych
takie jak: β1, β2 i β 3. Z tych trzech podtypów
receptor β3-adrenergiczny wykazuje największą ekspresję
w obrębie tkanek mięśnia wypieracza pęcherza
moczowego. Podczas aktywacji unerwienia współczulnego
autonomicznego układu nerwowego dolnych
dróg moczowych receptor β3-adrenergiczny pośredniczy
w rozkurczu mięśni gładkich pęcherza moczowego,
zarazem uczestnicząc w procesie gromadzenia
moczu. Wcześniejsze badania wykazały, że ludzki gen
dla receptora β3-adrenergicznego wykazuje polimorfizm.
Polimorfizm genowy oznacza występowanie różnorodnych
odmian danego genu, co w konsekwencji
często prowadzi do różnic w budowie i działaniu
białka (receptora) kodowanego przez ten gen. Najczęstszy
typ mutacji o charakterze polimorfizmu pojedynczego
nukleotydu (single nucleotide polymorphism
– SNP) w obrębie ludzkiego genu dla receptora
β3-adrenergicznego występuje w kodonie 64., polegającym
na zamianie tryptofanu – Trp na argininę
– Arg (Trp64Arg). Ten typ mutacji występuje u około
8–10% populacji kaukaskiej, 20% populacji japońskiej
japońskiej
i u 40% Eskimosów na Alasce. Ponieważ aktywacja
receptora β3-adrenergicznego reguluje relaksację
wypieracza pęcherza moczowego, polimorfizm genu
dla tego receptora może prowadzić do niedostatecznej
odpowiedzi na stymulację adrenergiczną podczas fazy
gromadzenia moczu, a zarazem zwiększyć częstość
występowania typowych objawów dla nadreaktywnego
pęcherza moczowego.
Teitsma i wsp. analizowali związek pomiędzy wynikami
badania urodynamicznego a genotypem receptora
β3-adrenergicznego u ponad 100 pacjentów płci męskiej
z objawami ze strony dolnych dróg moczowych
(lower urinary tract symptoms – LUTS). Wyniki tego
badania jednoznacznie wskazują na związek pomiędzy
polimorfizmem pojedynczego nukleotydu (SNP)
w pozycji 64. genu dla receptora β3-adrenergicznego
(Trp64Arg) a objawami LUTS. Polimorfizm Trp64Arg
wydaje się być jednym z potencjalnych patomechanizmów
rozwoju nadreaktywnego pęcherza moczowego.
Autorzy artykułu założyli, że występowanie polimorfizmu
o typie Trp64Arg w obrębie genu dla receptora
β3-adrenergicznego jest czynnikiem ryzyka występowania
objawów nadreaktywnego pęcherza moczowego.
W celu zbadania tej hipotezy przeprowadzono metaanalizę
badań dostępnych w następujących bazach
danych: PubMed, Cochrane, Embase, Web of Science,
Springer Link i CBM.
Do metaanalizy włączono 149 chorych z cechami nadreaktywnego
pęcherza moczowego i 270 zdrowych
osobników (grupa kontrolna) z dwóch niezależnych
badań klinicznych. Autorzy ocenili związek pomiędzy
polimorfizmem Trp64Arg w obrębie genu dla receptora
β3-adrenergicznego a ryzykiem występowania
objawów typowych dla nadreaktywnego pęcherza
moczowego. Wyniki metaanalizy były zgodne z obserwacjami
z wcześniejszych eksperymentów, wskazując,
że allele Arg zwiększają ryzyko wystąpienia objawów
nadreaktywnego pęcherza moczowego (OR=2,46;
95% CI: 1,67–3,6, p <0,00001). Dodatkowo heterozygotyczni
i homozygotyczni nosiciele allelu Arg oraz
wariant polimorfizmu o typie Trp64Trp + Arg64Arg
również pozytywnie wiązali się z objawami nadreaktywnego
pęcherza moczowego (OR=3,11; 95% CI:
1,99–4,87, p <0,00001).
W podsumowaniu autorzy postulują, że polimorfizm
w genie Trp64Arg receptora β3-adrenergicznego
uczestniczy w patogenezie nadreaktywnego pęcherza
moczowego. Mimo to powyższy wniosek powinien
być traktowany z ostrożnością z uwagi na ograniczoną
liczbę badań w tym zakresie.
Oprac.: dr n. med. Kajetan Juszczak
