| ||||||||
Urologia rehabilitacyjna/rehabilitacja urologicznaCzęść 1: StrukturaJeszcze do niedawna medycyna rehabilitacyjna stała w cieniu swojej Urologia rehabilitacyjna/rehabilitacja urologiczna stanowi według wytycznych EAU (European Association of Urology) oraz DGU (Deutsche Gesellschaft für Urologie) niezbędny i integralny składnik leczenia pacjentów urologicznych. Dotyczy to przede wszystkim pacjentów po radykalnym usunięciu stercza. Pomimo ogromnych postępów w medycynie i coraz bardziej wyrafinowanych metod, do głównych skutków ubocznych po radykalnej prostatektomii ciągle należą erekcyjna dysfunkcja/impotencja (erectile dysfunction - ED) oraz nietrzymanie moczu (inkontynencja). Zaburzenia te występują nie tylko po operacyjnym usunięciu gruczołu krokowego (radykalna prostatektomia), ale także po radioterapii raka stercza (radioterapia zewnętrzna lub brachyterapia). Zaburzenia erekcji oraz nietrzymanie moczu to podstawowe dolegliwości pacjentów po radykalnych operacjach gruczołu krokowego. W wielu krajach Europy Zachodniej operacja ta nie jest równoznaczna z zakończeniem leczenia. Aby pacjent możliwie jak najbardziej mógł zbliżyć się do stanu czynnościowego, jaki był przed zabiegiem, musi przejść intensywną rehabilitację urologiczną pod okiem lekarza urologa i fizjoterapeutów, w specjalistycznym, do tego celu przygotowanym ośrodku. Urologia rehabilitacyjna to nieodłączny i niezwykle ważny element dalszego leczenia. Zajmuje się ona zarówno zapobieganiem chorobom urologicznym, jak i leczeniem powikłań pooperacyjnych, takich jak wspomniane już zaburzenia erekcji czy inkontynencja. Liczne badania naukowe dowiodły, iż największy możliwy postęp, jeśli chodzi o trzymanie moczu po radykalnych operacjach stercza, osiąga się w pierwszym roku po operacji, natomiast okres powracania potencji podczas treningu może wzrastać nawet do 3-4 lat po zabiegu. Niezwykle ważna (szczególnie dla efektów w zakresie erekcji) jest także metoda, jaką pacjent został zoperowany (z zachowaniem nerwów erekcyjnych, czy z ich utratą). Multimodalna i profesjonalna rehabilitacja urologiczna (w specjalistycznym ośrodku) jest podstawą dalszego leczenia po zabiegach urologicznych. Poniżej opisano elementy składowe oraz strukturę standardowego ośrodka/systemu urologii rehabilitacyjnej. W kolejnych częściach cyklu przedstawione będą szczegółowo zagadnienia związane z tematem rehabilitacji urologicznej. Elementy stacjonarnej urologii rehabilitacyjnej/ rehabilitacji urologicznejWskazania Stacjonarna rehabilitacja urologiczna powinna obejmować bezwzględnie wszystkich pacjentów po radykalnej prostatektomii, radykalnej cystektomii oraz innych tzw. dużych operacjach urologicznych. Stacjonarna rehabilitacja urologiczna w tym przypadku powinna rozpocząć się najpóźniej 4 tygodnie od zakończenia leczenia szpitalnego. Oprócz powyższych do wskazań można zaliczyć takie jednostki chorobowe, jak:
Struktura Do prawidłowego i fachowego funkcjonowania stacjonarnego ośrodka urologii rehabilitacyjnej niezbędne jest spełnienie szeregu warunków strukturalnych oraz personalnych. Ośrodek stacjonarnej rehabilitacji urologicznej powinien spełniać następujące kryteria:
Rodzaje terapii Urologia rehabilitacyjna/rehabilitacja urologiczna ma charakter multimodalny. Multimodalna stacjonarna urologia rehabilitacyjna jest połączeniem specjalistycznej lekarskiej diagnostyki i opieki urologicznej (z elementami małych zabiegów i interwencji urologicznych), a także całego szeregu ogólnych elementów terapii z zakresu medycyny fizykalnej, balneoterapii i rehabilitacji ogólnej oraz psychoterapii. Każdy program terapeutyczny jest dostosowany indywidualnie dla danego pacjenta. Do standardowych rodzajów terapii (oprócz typowej opieki urologicznej, kontroli i wykrywania oraz leczenia powikłań) należą między innymi:
Cele rehabilitacji urologicznej Właściwa organizacja ośrodka stacjonarnej urologii rehabilitacyjnej, który dysponuje wykwalifikowanym personelem oraz możliwościami kompletnej diagnostyki urologicznej, umożliwia osiągnięcie głównych celów rehabilitacji urologicznej, do których zaliczamy:
Następna część cyklu
dr n. med. Andrzej Krzysztof Przybyła |